Niebezpieczne napoje energetyczne

Szacuje się, że napoje energetyczne spożywa 30 proc. osób dorosłych, 68 proc. nastolatków oraz 18 proc. dzieci poniżej 10 roku życia. Niestety, rosnące spożycie tego rodzaju napojów, może stanowić poważne zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi

Groźny trend

Napoje energetyczne pojawiły się po raz pierwszy na rynkach europejskich w 1987 roku i od tej pory zyskują na popularności w zasadzie na całym świecie. W USA ich sprzedaż wzrastała w latach 2008 – 2012 o około 10 proc. rocznie. Badania Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wskazują, że aż 43 proc. kofeiny spożywanej przez dzieci pochodzi właśnie z tego rodzaju napojów, podczas gdy w przypadku nastolatków i osób dorosłych odsetek ten wynosi odpowiednio – 13 proc. i 8 proc.
Są to napoje zawierające kofeinę, witaminy, a także inne składniki aktywne, między innymi żeń – szeń, guaranę czy taurynę. Reklamy przedstawiają je, jako napoje dodające energii, zwiększające wydolność fizyczną i umysłową.
Według ekspertów WHO, największe ryzyko związane ze spożyciem napojów energetycznych wynika z tego, że zawierają duże ilości kofeiny. Łatwo i szybko się je pije, co w rezultacie może powodować bezwiedne przedawkowanie kofeiny. A to z kolei prowadzi do zaburzeń rytmu serca, nadciśnienia, nudności i wymiotów, drgawek, wystąpienia objawów psychotycznych, a w rzadkich przypadkach może doprowadzić do zgonu.

W USA, Szwecji i Australii odnotowano przypadki zgonów z powodu niewydolności serca lub hospitalizacji z powodu wystąpienia drgawek, które miały związek z konsumpcją napojów energetycznych.
Niestety obawy badaczy związane z przesadnym spożywaniem tego rodzaju napojów są w dużym stopniu uzasadnione, a konsekwencje zdrowotne mogą być szczególnie niebezpieczne dla ludzi młodych. Jak wykazały badania, młodzież, która sięga po napoje energetyczne jest bardziej skłonna do nadużywania także innego rodzaju groźnych specyfików, jak np. narkotyki, czy alkohol. – Ponieważ sprzedaż napojów energetycznych rzadko jest ograniczona przez kryteria wiekowe – w przeciwieństwie do alkoholu i papierosów, a istnieją dowody, że napoje te mają negatywny wpływ na dzieci, w przyszłości ich spożycie może stanowić poważny problem zdrowia publicznego – ostrzegają eksperci Światowej Organizacji Zdrowia (WHO).
Wyniki badań pokazały także, że ponad 70 proc. młodych osób w przedziale wiekowym 18 – 29 lat, miesza napoje energetyczne z alkoholem. Jest to praktyka, która dość często prowadzi do groźnych zatruć, a także przedawkowania napojów energetycznych.

Picie napojów energetycznych może spowodować wiele negatywnych skutków:

Stres – nadmiar kofeiny może powodować stres oraz kołatanie serca.
Podwyższony poziom cukru – w napojach energetycznych znajdują się ogromne ilości cukru, które mogą być przyczyną próchnicy, odwodnienia, szoku glikemicznego, jak również obniżyć odporność organizmu na infekcję.
Depresja – częste spożywanie napojów może zmniejszyć poziom serotoniny w mózgu, która odpowiedzialna jest za dobre samopoczucie.
Bezsenność – po wypiciu napoju energetycznego mogą wystąpić problemy z zaśnięciem oraz pozbawienie organizmu snu głębokiego, przez co człowiek rano wstaje zmęczony i niewyspany. Dla „dodania energii” sięga po kolejny energetyk i tak zaczyna się błędne koło.
Barwniki i aromaty – większość napojów zawiera barwniki i substancje smakowe, które powodują migreny, bóle głowy, nerwowość, brak koncentracji oraz nadpobudliwość.
Napoje energetyczne zmieszane z alkoholem – dają poczucie złudnej „trzeźwości”, co przyczynia się do wypicia większych dawek alkoholu.
Ciśnienie krwi – powodują wzrost ciśnienia skurczowego krwi, co jest bardzo groźne szczególnie dla osób cierpiących na nadciśnienie.

Nawet jedna puszka może być niebezpieczna!

Badanie dotyczące picia napojów energetycznych przeprowadzili naukowcy z Mayo Clinic. Przebadali 25 zdrowych osób, których średni wiek wynosił 29 lat. Żaden z uczestników nie cierpiał na choroby sercowo-naczyniowe ani nie znajdował się w grupie podwyższonego ryzyka ich rozwoju.

Uczestnicy badania wypili po jednej, dużej (475 ml) puszcze popularnego napoju energetycznego lub placebo. 24 godziny przed i po badaniu nie wolno im było spożywać alkoholu ani żadnych produktów z kofeiną. Badacze mierzyli im ciśnienie krwi oraz poziom noradrenaliny przed eksperymentem i 30 minut po wypiciu energy drinka.

„Noradrenalina zwana jest hormonem walki lub ucieczki. To substancja chemiczna, wytwarzana przez nasz organizm, która w sytuacji zagrożenia podnosi ciśnienie krwi, zmienia rytm pracy serca, przyspiesza oddech. My chcieliśmy sprawdzić, czy wypicie, nawet jednorazowe, napoju energetycznego wpływa na stężenie noradrenaliny we krwi” – wyjaśnia kardiolog dr Anna Svatikova, główna autorka pracy.

Okazało się, że tak. „Przede wszystkim u osób, które spożyły niespełna 500 ml takiego napoju, wyraźnie zwiększa się ciśnienie tętnicze krwi. Poziom noradrenaliny u uczestników badania wzrósł ponad dwukrotnie w porównaniu do uczestników, którzy pili placebo – opowiada Svatikova.

Zdaniem badaczki dowodzi to, że już jeden „energetyk”, poprzez zwiększenie ciśnienia krwi i stymulację produkcji hormonu stresu, może narażać zdrowe, młode osoby na ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.

„Wyniki te sugerują, że powinniśmy zachować ostrożność podczas spożywania napojów energetycznych, bo naprawdę mogą one szkodzić naszemu zdrowiu. Pytanie pacjentów, czy korzystają z tego typu produktów, powinno się stać rutynowym elementem wizyt u lekarzy pierwszego kontaktu, szczególnie, jeśli pacjenci ci są w jakikolwiek sposób zagrożeni wystąpieniem chorób serca i układu krążenia” – podsumowuje dr Svatikova.

Jeśli musisz sobie natychmiast rozjaśnić umysł możesz wypić szklankę soku pomarańczowego (sok pomarańczowy działa stymulująco na mózg i jego czynności poznawcze). Można też w takich przypadkach zjeść kawałek gorzkiej czekolady, possać landrynkę czy chociażby wziąć kilka głębokich wdechów przy otwartym oknie. Trzeba pamiętać, że napojów energetycznych nie powinno się spożywać równocześnie nie tylko z alkoholem, ale też z innymi napojami, zawierającymi kofeinę, np. coca colą.

Pamiętaj!

Nie zastępuj napojem energetycznym innych napojów w celu nawodnienia organizmu!!!